Çok az insan mükemmel dişlerle doğacak kadar şanslıdır. Genellikle toplumun büyük çoğunluğunun tel tedavi ihtiyacı vardır. Bu yazımda geleneksel ortodontik tedavide kullanılan braket tipleri hakkında kısa bilgi vermeye çalışacağım.

Geleneksel Metal Braketler

Geleneksel metal braketler son yıllardaki gelişen teknoloji ile birlikte daha küçük daha estetik ve daha hafif olmuştur. Bu braketler yüksek kaliteli paslanmaz çelikten üretilmektedir. Braketler dişlere kompozit dediğimiz özel malzemeyle yapıştırılmaktadır. Dişere yapıştırılan her braketin içinden ark teli dediğimiz ince tel geçmektedir. Dişler ark telinin uyguladığı kuvvetle yavaş yavaş hareket etmektedirler.

Şekil 1. Metal braketlerle yapılan ortodontik tedavi

Artk telini brakete tutturmak için küçük elastikler veya metal teller kullanılmaktadır. Doktorunuz her seans bu elastikleri veya metal telleri değiştirmektedir. Bazı braket tiplerinde ark telini brakete tutturmak için kapak mekanizması vardır. Bu braketlerde elastik kullanmaya gerek yoktur. Kendinden kapaklı olarak adlandırdığımız bu braket tipine en güzel örnek Damon braketleridir.

Seramik Braketler

Bu braketlerin çalışma prensibi metal braketlerle aynıdır, tek farkı şeffaf seramik malzemeden yapılmış olmasıdır. Metal olmadığı için daha estetik görünüme sahiptir. Daha estetik olduğu için yetişkinler tarafından çok tercih edilmektedir. Seramik braketler kullanıldığı zaman ağız hijyeni ekstra bir önem kazanmaktadır.  Metal diş teli istemeyen hastalar için güzel bir tercihtir.

Şekil 2. Seramik braketlerle yapılan ortodontik tedavi

Seramik braketler yapıldığı malzeme dolayısıyla metal braketlere göre daha pahalıdırlar.

Kapaklı Braketler

Kapaklı braketler son yıllarda ortodontistler arasında popülerlik kazanmaktadır. Damon braketler en popüler kendinden kapaklı braket sistemidir. Sistem daha düşük ve uzun süreli kuvvet uygulama prensibi üzerine kuruludur. Kontrol randevuları geleneksel braketlerde 4-5 haftada olmasına rağmen Damon sisteminde 6-7 hafta yeterli olmaktadır. Bu daha az doktor ziyareti anlamına gelmektedir.

Damon sisteminin tedavi süresi daha kısa olmaktadır, çünkü sürtünme az olduğu için dişler sık sık aktivasyona gerek olmadan ve ağrısız bir şekilde hareket etmektedirler.

Damon braketlerin de metal ve seramik olmak üzere iki çeşidi vardır.

Özel sistemler olduğu için geleneksel metal braketlere göre maliyeti daha fazladır.

Şekil 3. Damon braketlerle yapılan ortodontik tedavi

Şekil 3. Damon braketlerle yapılan ortodontik tedavi

Şeffaf ve Çıkartılabilir Plaklar

Şeffaf apareyler aslında bir braket veya braket sistemi değildir. Bu sistemlerde 2 haftada bir değiştirilen plaklarla dişleri hareket ettirilmeye çalışılır. Invisalign en çok bilinen ve en çok uygulanan şeffaf aparey sistemidir. Yemek yerken plağınızı çıkartabilir, dişlerinizi fırçaladıktan sonra tekrar takabilirsiniz. Uyumlu bir hasta olabileceğinizi düşünüyorsanız, Invisalign sizin için ideal tedavi aracı olabilir.

Şekil 4. Şeffaf plaklara bir örnek – Invisalign

Şekil 5. Invisalign plaklarının gerçek ağız içi götüntüsü

Şekil 6. Invisalign plağı ağzınızda tamamen görünmezdir.

TEDAVİ MALİYETLERİ

Tedavi maliyetini etkileyen faktörler genellikle vakanın zorluğu, kullanılan braket tipi ve ek tedavilerin gerekip gerekmeyeceğidir. Estetik kaygı ve beklenti yükseldikçe maliyet de o oranda artmaktadır. Özellikle yetişkin hastalarda sadece ortodonti yeterli olmamakta ve ek tedaviler işin içine girmektedir.